Vijf spellen waar je vrienden van krijgt

Waar zijn bordspellen goed voor? Om te laten zien hoe slim je bent? Om je kasten te vullen met overvloedig hout, plastic en karton? Om een vuist te maken tegen de toenemende technologie? Nou ja, van ons mag het allemaal, maar wij hebben een andere reden. We spelen bordspellen omdat ze iets met ons DOEN. Maar wat dan? In Gevoelens op tafel maken we lijstjes met spellen. Nu eens niet per genre of spelmechaniek maar per beleving, per – jawel – gevoel.

Ons eerste bordspelgevoel is die knisperende ervaring van de nieuwe ontmoeting, de voorheen vreemde die door een gedeelde ervaring een vriend wordt. Of die stille collega die leuker blijkt te zijn dan je dacht. Was je eerst nog onwennig en ongemakkelijk met elkaar, nu ‘ken’ je elkaar een beetje en kom je makkelijker tot een gesprek. Misschien dat er zelfs wel een vriendschap in zit! Het is waar teamuitjes en vrijgezellenfeesten over gaan: door samen een speurtocht door de stad, een paaldanscursus of een escape room te doen, kom je dichter bij elkaar te staan. Het is waar alcohol voor is uitgevonden.

Voor onderstaande spellen heb je geen alcohol nodig. Ze zijn eenvoudig, grappig en bijzonder sfeervol. Ze zijn de ideale ijsbrekers en bruggenbouwers. Zonder dat je dus in een hoge boom hoeft te klimmen, dildo’s te versieren of shotjes te nemen.

Het Spel/Who's the Man
Lees niet verder: dit spel is sfeermaker nummer één. Je kunt het ook nog eens zelf maken. Laat alle spelers een aantal namen van bekende personen op briefjes schrijven, doe de briefjes als frommels in een bak en stel teams samen. Elk team krijgt per beurt één minuut (volgens sommigen 30 seconden) om zoveel mogelijk briefjes te raden. Tot zover, niet zo spannend. Nee, wat spannend is, is dat je drie keer door de hele bak heen gaat. In ronde één is het nog makkelijk: dan omschrijf je de persoon op je briefje zonder woorden met hoofdletters te gebruiken (geen namen, steden en landen en zo). In ronde twee wordt het al moeilijker: dan mag je nog maar één woord gebruiken. In ronde drie (de beste ronde) zijn woorden, ja, zelfs geluidseffecten verboden. Dan moet je het maar met je lichaam zien te doen. Per ronde houd je bij hoeveel briefjes elk team goed heeft geraden. Moge het beste team winnen.

In die derde ronde openbaart zich een schouwspel. Je vouwt een briefje open. “TRUMP” staat er. Tijd om na te denken heb je niet. Je gebaart dat je een grote buik hebt en geeft je beste woordeloze impressie van een blaaskaak. TRUMP, roept je teamgenoot direct. Iedereen lacht. En niet omdat je het slecht gedaan hebt. De meest timide, lichamelijk ongemakkelijke persoon merkt dat je met de kleinste gebaren reacties teweegbrengt. Al snel sta je te gebaren als een illusionist op ritalin. Je leert hoe je teamgenoten denken en na afloop praat je na over je gezamenlijke successen en mislukkingen, over de gemeenschappelijke taal die je binnen een paar rondes met elkaar hebt ontwikkeld. Je wil méér en dus, jezelf verbazend over je plotseling ongeremdheid, stel je voor om nog een potje te doen. Iedereen reageert enthousiast.

Geen inspiratie of te lui om namen op te schrijven? Er zijn ook versies met voorbedrukte kaartjes zoals Time’s Up (niet leuk) en Monikers (wel leuk). Lees hier de spelregels, maar dan beter uitgelegd.

The Metagame
In vriendschap draait het om "what you like"- niet om “what you are like”. Dat zegt tenminste de hoofdpersoon van de film High Fidelity. Hij heeft het eigenlijk over de liefde, maar vooruit, in vriendschappen werkt het ook: hoe meer je van dezelfde dingen houdt, hoe groter de kans dat je elkaar mag.  Met The Metagame kom je daar snel achter. In dit spel moet je ‘culture cards’ (parels van de menselijke cultuur, zoals “post-its”,  “Seinfeld” en “The Great Wall of China”) matchen met ‘opinion cards’ (met daarop uitspraken als “could have been made by a child” of “which will outlive us all?”).

Het spel biedt meerdere varianten, waaronder een high speed- en een debatversie, maar onze favoriet is "Think Alike". Hierin probeer je in tweetallen zonder overleg dezelfde matches te maken. Komt je mening overeen, dan mag je door naar de volgende ronde en krijg je een groter aantal culture cards voor je kiezen. Zo kom je er zonder ongemakkelijk geklets achter wie rond deze tafel jouw meningen en voorkeuren deelt. Dat schept een band, hoor. The Metagame hoef je net als Het Spel trouwens niet te kopen. Je kunt het zo op internet vinden en uitprinten.

Wat Schets Je Me Nou?!
Wat Schets Je Me Nou?! is een soort telefoonspel met tekeningen. Iedere speler noteert in een schetsboekje een ‘geheim woord’ en maakt daar een eerste tekening van. Vervolgens schuift het boekje door en moet de volgende speler raden wat de tekening voorstelt. Dat geraden woord vormt dan weer de basis voor de volgende tekening - en zo verder, tot het boekje zeven keer is doorgeschoven. Tegen de tijd dat het boekje bij je terugkomt, zijn er vaak de gekste dingen met je woord gebeurd. Het is een feest om aan het einde van de ronde alle hersenkronkels met elkaar door te nemen. Ik heb nog geen potje Wat Schets Je Me Nou?! meegemaakt waarin spelers niet onder de tafel lagen van het lachen.

De ware magie van het spel schuilt echter niet zo zeer in dat lachen. Die zit hem in de kwetsbaarheid van het tekenen. Het is nogal wat om zo maar je (gebrek aan) tekenkunst op tafel te leggen. Nieuwe spelers zijn nogal eens stil in de eerste ronde en doen dan erg hun best. Maar dan worden alle boekjes afgegaan en blijkt dat (bijna) niemand goed kan tekenen. De een heeft er nog minder van gebakken dan de ander. En die gedeelde kwetsbaarheid, dat gezamenlijk falen is wat Wat Schets Je Me Nou?! tot zo’n verbroederende ervaring maakt. Kun je niet tekenen, dan hoor je er helemaal bij. Aaaah, de opluchting…

Just One
In Just One kiest een speler blind een woord uit van een kaartje. Laten we “vulkaan” als voorbeeld gebruiken. De medespelers moeten zorgen dat het woord geraden wordt door elk een hint op te schrijven. Lava? Laten we “lava” opschrijven. Nadat iedereen een hint heeft opgeschreven, laten de medespelers deze eerst aan elkaar zien (degene die het woord moet raden houdt zijn ogen dicht). Je bekijkt de hints: twee andere spelers hebben ook “lava” gekozen. Je ziet ook “berg”, “eiland” en “Eyjafjallajökull” (ha! Dat had je zeker niet verwacht, dat je ook nog slimmer werd van ons lezen. Graag gedaan). Als meerdere spelers dezelfde hint opschrijven, dan vervalt deze hint. Ja verdomme, denk je nu. Als ik dat zo-even wist, had ik natuurlijk nooit voor “lava” gekozen. Welnu, dat is precies de bedoeling van Just One. Je kiest hints die duidelijk naar het te raden woord verwijzen, maar die er niet té dik bovenop liggen.

Waarom je met dit spel vrienden maakt: nou, omdat je niet tégen maar mét elkaar speelt. En je snel leert hoe anderen denken. Denk je op dezelfde manier als een van de andere spelers? Dan is er al snel een klik. Ik spreek hier uit ervaring! Op een spellenfestival in Veenhuizen werd ik met wildvreemden in een tent gezet en moest iedereen verplicht dit spel spelen (zie foto bovenaan het artikel). Anders mochten we de tent niet meer uit. Gelukkig waren dat dus hele fijne mensen waar ik later nog cocktails mee ben gaan drinken. Dat dat dezelfde avond was en ik ze daarna niet meer heb gezien zeg ik er maar even niet bij. Serieus: door Just One voelden wildvreemden razendsnel niet meer als wildvreemden en dat zegt iets. Wat het precies zegt weet ik niet maar volgens mij sluit het goed aan bij wat we met deze site willen doen.

When I Dream
En dan nu het slaapmutsje onder de vriendenmakers: When I Dream. Als ik droom, dan doe ik klaarblijkelijk graag mijn ogen dicht en laat ik me door mijn vrienden in de oren fluisteren. Of te wel, in dit spel zet één speler een slaapmasker op, terwijl de rest hem met hints helpt om woorden van dromerige kaarten te raden. Nou ja, een deel van hen helpt (de "fairies"), een ander deel wil juist dat je het verkeerde woord uitkraamt (de "boogeymen") en weer een derde deel kiest bij ieder woord of hij mee- of tegenwerkt (de borderline "sandmen"). Leuk aan dit woordraadspel is dat je, als je aan de beurt bent, in de duisternis mag luisteren naar de groeiende consternatie onder je medespelers, die merken hoe moeilijk het is om een verkeerde hint te geven. Want grappig genoeg is goede hints geven dus veel makkelijker. En dat slaapmasker, dat eerst een beetje ongemakkelijk voelt, omdat je haar ervan in de war raakt, dat maakt dat je je rond die tafel maar gewoon ontspant en overgeeft aan het proces. Ja, wederom een vriendenmaker pur sang.

Wat hebben we gemist?

Dag lezer, ja, jij daar! Zijn we een spel vergeten? Staat er iets tussen dat niet klopt? Of wil je ons vertellen hoe goed we kunnen kiezen en dat je nu gelijk een spel gaat uitproberen? Mail ons op elin@spellenzonderstekker.nl of jeroen@spellenzonderstekker.nl. Of info@spellenzonderstekker.nl als je type gender-neutraal bent. We werken aan een comment-sexy, maar dat is een werk in uitvoering. In de tussentijd horen we ook gewoon graag van je.

Over twee weken publiceren we ons volgende Gevoel op tafel. Dan verkennen we de thrills onder de bordspellen, of te wel, de spellen die de adrenaline doen stromen. Zie je snel!